مهندس واقعی کیست؟

پنجمین روز از آخرین ماه سال خورشیدی به نام روز مهندس مزین شده است. همواره در بین مهندسان مختلف این بحث وجود دارد که مهندسان واقعی چه کسانی هستند؟

همه‌ی ما از آن روزی که برای بار اول وارد دانشکده مهندسی شدیم، علاقه‌مند شدیم که اطرافیانمان ما را به آن نام صدا کنند! در واقع قرار گرفتن عبارت "مهندس" کنار نام‌مان حس هیجان انگیزی برای ما ایجاد می‌کند. از این هیجان و کلاس که بگزریم، به واقع مهندس یعنی چه؟ وقتی مهندس به شخصی اطلاق می‌شود، یعنی آن شخص دارای چه ویژگی‌هایی است؟ با این مقاله جذاب و متفاوت همراه من باشید، تا پاسخ این سوال‌ها را بررسی کنیم.

معنی لغوی مهندس

مهندس فارسی شده عبارت مهندز در زبان است که در زبان فارسی به صورت مهندس وارد شده است. این عبارت در زبان عربی به معنای محاسبه کننده و اندازه گیرنده است. مهندس در واقع عبارتی است که به شخصی اطلاق می‌شود که یک محاسبه‌گر قوی است. تمامی فارق التحصیلان دانشکده مهندسی که شامل چیزی حدود 45 رشته مختلف است، اععم از فارق التحصیلان رشته‌های معماری، عمران، نرم‌افزار، مهندسی پزشکی، برق، مکانیک و... نام مهندس را یدک می‌کشند. در تمامی این رشته‌ها محاسبه و اندازه‌گیری یکی از ارکان اصلی است که کار را برای شناسایی مهندس واقعی سخت‌ می‌کند. از آنجایی که بررسی تمام این 45 رشته در یک مقاله از توان من خارج است، به بررسی برخی از متدوال‌ آن‌ها می‌پردازم... به واقع مهندس (محاسبه‌کننده) واقعی کیست؟

عمران و معماری

در دو رشته‌ی عمران و معماری اندازه گیری یکی از مهمترین و حیاتی ترین قسمت‌هاست. در واقع طراحی معماری یک خانه بدون اندازه‌گیری دقیق اصلا ممکن نیست. هیچ خانه و کاشانه‌ای را نمی‌توان یافت که بدون اندازه گیری دقیق به صورت هر دمبیل ساخته شده باشد! متوجه شدیم که این اندازه گیری اهمیت بسیار بالایی در رشته‌های عمران و معماری دارد اما باید به یک نکته توجه کنیم که این اندازه گیری عموما به مراحل اولیه پروژه معطوف است و پس از گذر کردن پروژه از مرحله انداره گیری و محاسبه دیگر تا انتهای پروژه اندازه گیری و محاسبه آنچنانی وجود ندارد. در واقع محاسبه یکی از ارکان مهم این دو رشته است ولی در تمام مراحل پروژه اهمیت بسیار بالایی ندارد.

مهندسی پزشکی

فکر می‌کنید در رشته مهندسی پزشکی، محاسبه و منطق کجا جای دارد؟ بله! درست حدس زده‌اید، بسیاری از دستگاه‌هایی که توسط مهندسان پزشکی ایجاد می‌شوند، محاسبات دقیقی انجام می‌دهند و یا ساخت و تولید آنها به محاسبات دقیقی احتیاج دارد. باید این محاسبات کاملا دقیق انجام شوند، زیرا که جان بسیاری از انسان‌ها به آن‌ها وابسته است. این محاسبات از لحاظ اندازه و نه اهمیت، 50 درصد وظیفه این دستگاه‌ها را شامل می‌شوند و 50 درصد بقیه مربوط به قطعات دستگاه است مانند انواع دیودها، رجیسترها و ... که باید با لحیم و دستگاه‌های مختلف روی هم سوار شوند. به طور خلاصه بگویم که برای تولید دستگاه‌های پزشکی مختلف در این رشته؛ 50 درصد برنامه نویسی و محاسبه انجام می‌شود و 50 درصد باقی ماننده طراحی سخت‌افزار است.

برق و مکانیک

در رشته‌های برق و مکانیک که بیشتر طراحی وسایل و قطعات مربوط به برق و اتومبیل مطرح است، باز هم محاسبه درصد بسیار زیادی از کار است. این محاسبه به علت مهم بودن و حیاتی بودن این قطعات درست مانند قطعات مهندسی پزشکی، از اهمیت بسیار زیادی بر خوردار است و به هیچ عنوان جای سعی و خطا وجود ندارد زیرا که یک اشتباه می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران ناپذیری شود. این اهمیت بسیار بالاست ولی از نظر حجم کار درصد کمی را شامل می‌شود و ادامه کار وابسته به متریال‌هایی چون فلز و فایبرگلاس و... است که کار باید روی آن‌ها پرداخت انجام شود.

جمع‌بندی تا اینجا

تاکنون رشته‌های مختلفی چون؛ معماری، عمران، مکانیک، مهندسی پزشکی و برق را بررسی کردیم. در تمام این رشته‌ها دیدیم که عملیات محاسبه و منطق از درصد اهمیت زیادی برخوردارند، مانند بسیاری از تجهیزات پزشکی، برقی و مکانیکی که جان بسیاری از انسان‌ها به آن‌ها وابسته است. اما از لحاظ حجم کار، شامل قسمت اندکی از کار می‌شوند. در واقع در این رشته‌ها، کارشناسان دائماً در حال محاسبه نیستند و وظایف بسیار دیگری نیز دارند. در پاراگراف بعدی همراه من باشید تا مهندس ترین مهندسان را به شما معرفی کنم! مهندسانی که کارشان سرار محاسبه و منطق است و اساساً کاری جز محاسبه انجام نمی‌دهند!

مهندسی کامپیوتر

برای درک اینکه؛ چرا برنامه نویسان مهندسان واقعی در دنیای ما هستند باید تنها به معنای مهمترین وسیله کاری آن‌ها یعنی کامپیوتر توجه کنیم! کامپیوتر (Computer) از واژه کامپیوت (Compute) به معنای لغوی محسابه کردن آمده است! و کامپیوتر یعنی وسیله‌ای که تنها کارش محاسبه است. شاید باورش برای یک شخص غیر نرم افزاری سخت باشد که چطور ممکن است که کامپیوتر جز محاسبه کاری بلد نیست!؟ در دنیای کامپیوتر تنها صفر و یک وجود دارد و وظیفه کامپیوتر محسابه همین صفر یک ها برای اجرای فرمان است! همه کارهای کامپیوتری از جمله؛ بازکردن عکس، وب گردی، برنامه نویسی، طراحی گرافیک، بازی و ... همه و همه در دنیایی از صفر و یک‌ها و محاسبات کوچک و بزرگی انجام می‌شوند! امیدوارم منظورم را درست متوجه شده باشید. اکنون وقت آن است که بپردازیم به اصل مطلب یعنی برنامه‌نویس! برنامه‌نویس یا شخص متصدی کامپیوتر یعنی؛ شخصی که دائماً فرمان‌های محاسباتی را برای کامپیوتر ارسال می‌کند. با این توضیحات به این نکته رسیدم که شخص برنامه نویس یا مهندس کامپیوتر دائماً در حال محاسبه است و عملا کاری جز محاسبه انجام نمی‌دهد! اکنون پاسخ دادن به سؤال ابتدای این مطلب که در مورد مهندس واقعی بود بسیار ساده است! مهندسان واقعی مهندسان کامپیوتر هستند!

درباره این طرح گرافیکی

از آنجایی که در کامپیوتر، صفر و یک‌ها نقش اصلی را بازی می‌کنند و از آنجایی که یک نماد روشن بودن و صفر نماد خاموش بودن است، در طراحی این آرتورک سعی کردم خلاقیت به خرج داده و تعدادی از علائم مهم برنامه نویسی چون بریس ({}) و پرانتز () را با رنگ‌های متضاد به منظور القای مفهوم صفر و یک به کار ببرم تا مفهوم هر چه بهتر منتقل شود. بیش از این مطلب رو بسط نمی‌دم و در انتها روز مهندس را خدمت‌ همه‌ی مهندسان سرزمینم تبریک عرض نموده و برای آن‌ها آرزوی موفقیت دارم!